|
Onder
volkskundigen heeft `folklore’ lange tijd een negatieve klank gehad. Zij
beschouwden het als een vorm van nagespeelde volkscultuur van vroeger, als
namaak volkscultuur. Maar folklore is ook een cultuurverschijnsel, dat op
zichzelf interessant is om te besturen. Folklore is een vorm van omgang
met het verleden en daarmee een onderdeel van de historische cultuur. In
Duits volkskundig onderzoek sinds Hans Moser ligt het accent op de
politieke en sociaal-economische belangen achter folklore. In Nederland
zijn het historici als Ad de Jong, Gerard Rooijakkers en Maria Grever die
wezen op de symbolische betekenis van folklore, als leverancier van
symbolen voor regionale en nationale identiteit.
Ook in dit artikel van Albert van der Zeijden staat het politieke gebruik van
folklore centraal. Het gaat over een omvangrijke folkloristische optocht
in Borculo, die gehouden werd in 1928. De optocht was meer dan twee
kilometer lang en werd door vele duizenden mensen uit heel Nederland
bezocht terwijl er ook in de media (nationaal en regionaal) heel wat
aandacht voor was. Folklore wordt beschreven als een visuele representatie
van het verleden waarbij de volkscultuur wordt vervangen door een beeld,
dat op symbolische wijze refereert aan de eigen culturele identiteit. In
de folkloreschouw werden de culturele wortels van de Graafschap gevierd,
het was een manier van framing collective identity. Het fundament van de
Graafschapse culturele identiteit werd gezocht in het traditionele
boerenkarakter uit de periode van vóór de modernisering. Het was een
trend die overal in West-Europa is aan te wijzen. Tijdens de
wereldtentoonstelling in Parijs, in 1937, gebruikte de Franse regering
bijvoorbeeld de folklore voor een visuele presentatie van de Franse
cultuur als een mozaïek van regionale plattelandsculturen. De folklore
gebruikte regionale beelden maar fungeerde tegelijk ook als een
`nationale’ wetenschap. In Borculo werd niet alleen de regionale
identiteit gevierd maar werd ook een huldedronk gebracht aan de koningin,
dat andere machtige symbool van nationale identiteit. |
|